Wie strijdt voor de ouderenrechten(commissaris)?

7 augustus 2023 - Actualiteit - Senioren

Mensenrechten stoppen niet boven een bepaalde leeftijd.

De ABVV Senioren werken standpunten uit over verschillende onderwerpen. Lees hier de standpunten over de strijd voor een ouderenrechtencommissaris in Vlaanderen.

De coronacrisis stuurde begin 2020 een schokgolf door de samenleving. Alles viel stil. Maar achter gesloten deuren voltrokken zich drama’s. Onder meer in woonzorgcentra (WZC) vielen veel slachtoffers. In de chaos werden rechten van bewoners soms niet meer gerespecteerd. Onder meer een rapport van Amnesty International maakte die vaststelling.

Uit frustratie over wanpraktijken groeide de roep om ouderenrechten hoog op de politieke agenda te plaatsen. Onder andere Johan Leman pleitte in de media voor een ouderenrechtencommissaris. De personen en organisaties die de oproep steunen verenigden zich binnen het Initiatief ORC. Met andere woorden, het initiatief voor de Oprichting van een OuderenRechtencommissaris.

In ons ABVV Senioren magazine Radeis interviewden we twee van de initiatiefnemers over de opzet van het ORC. Zij omschrijven de kernfuncties van het commissariaat als volgt.

“In principe zijn er vier mogelijke functies denkbaar. Beleidsvoorbereiding, ombudsfunctie, controle –en auditfunctie en burgerlijke partijstelling. De ombudsfunctie wordt duidelijk als kernfunctie gezien. De ORC stelt zich centraal op om klachten op te vangen van individuen en middenveld om zo verder druk te kunnen zetten, samen met partners. Klachten omtrent discriminatie kunnen samen met Unia onder de loep worden genomen. Doorverwijzen en samenwerken zal dus een cruciale functie zijn van de commissaris, die als centraal meldpunt fungeert. De ORC zal geen bestaande organisaties vervangen. Unia, de vakbonden of de Vlaamse Ouderenraad hebben daarin niets te vrezen. Integendeel, als centrale speler zal de ORC alleen maar versterken wat er nu al bestaat.”

Een jaar lang coronamaatregelen maakt duidelijk dat een verkeerde kijk op ouderen niet zonder gevolgen is. Leeftijd wordt al te vaak als een enge grens gebruikt om jong van oud te scheiden. Maatregelen opstellen op basis van de reële gezondheidstoestand van een persoon gebeurt niet of veel minder. Niet alleen leeftijdsdiscriminatie is een probleem. Negatieve vooroordelen zorgen voor een beeld van ouderen dat weinig fraai is. Het idee dat ouderen passief en zwak zijn en beschikken over zeeën van (vrije) tijd, mist zijn effect op de publieke opinie niet. Deze negatieve en paternalistische houding werkt bovendien ouderen(mis)behandeling in de hand en staat een constructieve realisatie van ouderenrechten in de weg.

Als ABVV Senioren steunen wij de vraag voor een ORC. Ouderenrechten bevinden zich in een breed scala beleidsdomeinen. Een ORC kan ervoor zorgen dat in elk domein en over domeinen heen ouderenrechten niet vergeten worden.

Standpunten ABVV Senioren

Blijf je graag op de hoogte van de standpunten en acties van de ABVV Senioren? Volg ons zeker op Facebook.

De ABVV Senioren vragen de oprichting van een ouderenrechtencommissariaat. Op die manier kunnen de rechten van ouderen bewaakt en versterkt worden en kunnen ze maximaal deelnemen aan de samenleving.
De ABVV senioren pleiten voor een ouderenrechtencommissariaat dat via beleidsadvisering, de ombudsfunctie, de burgerlijke partijstelling en de controlefunctie een belangrijke rol speelt in het versterken van het ouderenbeleid. Het commissariaat is een transparante organisatie die aandacht heeft voor betrokkenheid van senioren en de noodzakelijke middenveldorganisaties én die meetbare resultaten garandeert.
Het Ouderenrechtencommissariaat heeft een andere functie dan de Vlaamse Ouderenraad, ze werken evenwel complementair. Om naleving en toepassing van mensenrechten voor ouderen te garanderen moet een specifieke, constante en grondige opvolging worden voorzien in samenwerking met een netwerk van representatieve ouderenorganisaties. Er is in Vlaanderen ruimte voor een sterke Vlaamse Ouderenraad én een ouderenrechtencommissariaat.
Institutioneel gezien wordt het ouderenrechtencommissariaat bij voorkeur als paraparlementaire instelling geplaatst bij het Vlaams Parlement. Waar het jaarlijks via rapporten de situatie van ouderen in Vlaanderen en Brussel schetst, inclusief beleidsaanbevelingen waar gemotiveerde antwoorden op geformuleerd moeten worden. Het geeft de klachtenbehandeling van ouderen een duw in de rug en versterkt op die manier het beleidsvoerend vermogen van het parlement met betrekking tot het ouderenbeleid.
Een ouderenrechtencommissariaat speelt een noodzakelijke rol in het bewaken van verschillende rechten voor ouderen. Recht op een waardig inkomen, zorgzekerheid, mobiliteit, aangepast wonen, de toegankelijkheid van diensten, enzovoort. Wat de ABVV Senioren begrijpen onder deze rechten is neergeschreven in ons seniorenmanifest, terug te vinden op onze website onder Publicaties.
Het ouderenrechtencommissariaat heeft als één van zijn kerntaken om controle uit te oefenen op ouderendiscriminatie. Discriminatie tegen ouderen moet stoppen en gesanctioneerd worden. Discrimineren is verboden, ook op leeftijd. Zo krijgen oudere werknemers geen kansen meer op de arbeidsmarkt of is het voor ouderen heel moeilijk om te lenen voor een gepaste woning of een wagen enzovoort.
Het ouderenrechtencommissariaat heeft de taak de gelijke toegang tot publieke dienstverlening te monitoren in een context van voortschrijdende digitalisering en aanbevelingen daaromtrent te realiseren Met een belangrijke focus op een laagdrempelig en toegankelijk aanbod.